Przychodzi taki moment, w którym pojawia się potrzeba wykonania badań krwi. Dla nikogo zdziwieniem raczej nie będzie, że na badanie krwi powinno się stawić będąc na czczo. Jednak to co dla Ciebie znaczy na czczo, niekoniecznie będzie znaczyło to samo w świetle laboratoryjnych badań krwi. Zachowanie odpowiedniej higieny badań będzie miało bezpośrednie przełożenie na Twoje zdrowie, ponieważ na podstawie ich wyników, lekarz podejmuje decyzje odnośnie leczenia czy suplementacji. Masz więc duży wpływ na jakość uzyskiwanych wyników. Ważne, abyś znała najczęściej popełniane błędy na etapie przedanalitycznym, aby móc się ich wystrzegać i jednocześnie zminimalizować ryzyko błędu.

Jeśli planujesz lub jesteś w ciąży to zobacz 10 wyników badań, które mogą wykraczać poza normę laboratoryjną w tym szczególnym stanie i nie jest to nic niepokojącego.

9 najczęściej popełnianych błędów w przygotowaniu do badań krwi:

1. Na badanie stawiasz się na czczo, ale jakby nie na czczo

Samo nie zjedzenie śniadania nie oznacza, że jesteś na czczo. Na potrzeby badania krwi ostatni posiłek powinnaś zjeść dwanaście godzin przed pobraniem krwi. Co więcej, co za dużo, to niezdrowo, a więc okres od ostatniego posiłku nie powinien być zbyt długi. Nie powinnaś więc stawiać się na badania w okresie dłuższym niż 14 godzin od kolacji.

2. Jesteś na czczo, ale zjadłaś obfitą kolację

Adekwatnie do punktu pierwszego: jeśli zjadłaś na kolację wielką pizzę z salami i czterema różnymi serami, a całość popiłaś popularnym napojem gazowanym, polecanym przez znanego piłkarza- to również nie jesteś na czczo. Kolacja przed wykonaniem badania powinna być lekkostrawna. Nie powinna być ani wysokowęglowodanowa, ani wysokotłuszczowa, ani wysokonabiałowa. Zbyt obfity posiłek może spowodować nieprawidłowy obraz glukozy, insuliny czy profilu lipidowego, czyli cholesterolu (zwłaszcza po spożyciu nabiału). Najlepszą opcją na kolację, dnia poprzedzającego badania krwi, będzie zupa krem lub lekka sałatka. Jeśli na kolację zjesz dużo tłuszczu, badanie ukaże niestrawiony tłuszcz z kolacji, a nie cholesterol, który chcesz zbadać. Podobnie- jeśli na kolację zjesz krwistego steka, oznaczenie żelaza również może być fałszywie podwyższone.

test oddechowy helicobacter kraków

3. Wypijasz drinka wieczorem, dnia poprzedzającego badanie

Alkohol często zawiera cukry (piwo, drinki), stąd wypicie już jednego piwa przed snem spowoduje, że nie będziesz na czczo. Okres całkowitej abstynencji od alkoholu przed badaniem powinien wynosić minimum 48 godzin. Alkohol wpływa na szereg funkcji organizmu. Jeśli oznaczasz GGTP (gamma-glutamylotranspeptydaza) wstrzymaj się od alkoholu 14 dni. Podwyższone GGTP jest oznaczeniem monitorującym abstynencję, ponieważ wykrywa spożywanie alkoholu nawet do dwóch tygodni.

4. Stawiasz się na badania o 10 bo spałaś do późna

Optymalny czas na pojawienie się w laboratorium to 7-8 rano. Maksymalnie do 9. Wiele substancji w Twoim organizmie jest wydzielanych w rytmie dobowym. Ich stężenie zmienia się wraz z porą dnia. Ale normy laboratoryjne odnoszą się do godzin porannych. Interpretujący je lekarz lub dietetyk będzie więc opierał swoją diagnozę na podstawie norm porannych. Jeśli badanie wykonałaś w porze, w której stężenie danej substancji jest najniższe, ryzykujesz błędną diagnozę i to, że lekarz nie podejmie odpowiednich kroków. Najlepiej oddać krew do badania w ciągu godziny od pobudki. W tym kontekście ważna będzie odległość laboratorium od Twojego domu oraz nie wydłużanie czasu na przygotowanie do wyjścia. Serwowanie śniadania rodzinie i odwiezienie dzieci do przedszkola i szkoły nie będzie dobrym pomysłem.

5. Poprzedniego dnia ostro trenowałaś

Intensywny wysiłek fizyczny w dniach poprzedzających badanie krwi może spowodować wzrost w oznaczeniach białka, kreatyniny, kwasu moczowego, fosforanów oraz enzymów pochodzenia mięśniowego (CK, AspAT, LDH). Nagły wzrost intensywności treningu może spowodować również ogólnoustrojową reakcję zapalną, co ukaże się we wzroście białych krwinek i OB. Intensywny wysiłek fizyczny może spowodować niewielki białkomocz czy krwinkomocz.

Planując badanie krwi odpuść intensywny trening.

Wysiłek bezpośrednio przed badaniem krwi może spowodować również zgęstnienie krwi, nawet o 10%. Jeśli trenujesz systematycznie pięć razy w tygodniu, a wszystkie wyniki badań są porównywane w tych samych, potreningowych warunkach, nie ma powodu żeby to zmieniać. Jeśli natomiast trenujesz rekreacyjnie, wstrzymaj się od wysiłku fizycznego w ciągu 24-48 godzin. Umiarkowany wysiłek fizyczny również nie pozostanie bez wpływu- większe wykorzystanie substancji energetycznych może spowodować obniżenie wyników glukozy, cholesterolu, triglicerydów.

6. Przyjmujesz suplementy, popijasz zioła

Wszystkie suplementy i zioła powinnaś odstawić na minimum 3-4 dni przed badaniem krwi, a najlepiej 7 dni wstecz. W przeciwnym razie w badaniu oznaczona zostanie dawka przyjętego suplementu, a nie jego faktyczny poziom w naszej krwi. Ze względu na wielokierunkowe działanie ziół, również warto z nich zrezygnować minimum trzy dni wcześniej. Wyjątkiem od odstawienia leków czy suplementów będą wskazania lekarza prowadzącego, który może chcieć sprawdzić konkretną reakcję organizmu na przyjmowany lek lub suplement. Nie odstawiasz również leków, których nie przyjęcie zagraża życiu. W razie wątpliwości skonsultuj się z lekarzem.

7. Nie pijesz wody przed pobraniem krwi

Po obudzeniu warto wypić szklankę czystej wody. Łatwiej będzie wytrzymać głód, pobranie krwi będzie łatwiejsze, a próbówka napełni się szybciej. Laborant będzie mógł natomiast oznaczyć wszystkie niezbędne parametry. Czasami jest to niemożliwe gdy dochodzi do zbyt szybkiego krzepnięcia krwi u osoby słabo nawodnionej.

8. Wybierasz punkt odległy od laboratorium

Jeśli tylko to możliwe warto wybrać punkt pobrań, który bezpośrednio sąsiaduje z laboratorium. Może mieć to wpływ na szereg parametrów krwi, choć oczywiście większość z nich jest stabilna i niezmienna przez wiele godzin po pobraniu.

9. Stresujesz się badaniem, a w kolejce wszczynasz awanturę o babcię, która wepchała się bez kolejki

Czynnik pomijany w interpretacji badań laboratoryjnych. Może to być stres długotrwały (zawodowy, rodzinny), jak i krótkotrwały, ten w kolejce z babką. Pod wpływem stresu wzrastają między innymi takie parametry jak: aldosteron, angiotensyna, katecholaminy, kortyzol, prolaktyna, renina, somatotropina, TSH, wazopresyna, albumina, fibrynogen, glukoza, insulina, mleczany czy cholesterol.

Niemowlęta, z oczywistych względów są zwolnione z obowiązku stawienia się na badania krwi na czczo. Warto jednak zadbać o jego prawidłowe nawodnienie, co może ułatwić pobranie.

W przypadku niemowląt warto skonsultować się z lekarzem, ponieważ są czynniki, takie jak zaparcia czy kolki, które mogą wpłynąć na zmianę parametrów. Starsze dziecko możesz z powodzeniem przygotować do badanie zgodnie z powyższymi wskazówkami.

Jeśli moja wiedza okazała się dla Ciebie pomocna, możesz wesprzeć rozwój tego bloga stawiając mi kawę:)

Postaw mi kawę na buycoffee.to

 

Możliwe, że zainteresują Cię również te tematy:

Homocysteina. Czy Twój lekarz powiedział Ci, że powinnaś ją zbadać przed zajściem w ciążę?

Jakie badanie krwi powinnaś wykonać przed planowaną ciążą?

Pozostaje mi życzyć Wam wszystkim samych dobrych wyników!

Tekst powstał w oparciu o książkę Rozszyfruj swoją krew. Paulina Ihnatowicz, Emilia Ptak.